Jak pomóc słabowidzącemu dziecku

Pomoce optyczne
W przypadku dzieci sÅ‚abowidzÄ…cych bardzo ważne jest posiadanie odpowiednich pomocy optycznych, które umożliwiajÄ… im spostrzeganie przedmiotów i obserwacjÄ™ różnych zjawisk zachodzÄ…cych w ich otoczeniu.
Pomoce optyczne są to urządzenia ułatwiające widzenie, zawierające w swojej strukturze takie elementy optyczne jak soczewki i pryzmaty.
Bardzo często zdarza się tak, że dzieci słabowidzące używają jednocześnie kilku pomocy optycznych, np. jednych do widzenia z daleka, a innych do widzenia z bliska. Najczęściej używanymi pomocami są lupy, lunety i okulary lupowe.

Odpowiednie oświetlenie
Istotnym czynnikiem mogÄ…cym poprawić wzrokowe funkcjonowanie dzieci sÅ‚abo widzÄ…cych jest zapewnienie im odpowiedniego oÅ›wietlenia we wszystkich pomieszczeniach, w których przebywajÄ…. Wiele osób sÅ‚abo widzÄ…cych potrzebuje silniejszego oÅ›wietlenia niż widzÄ…cy prawidÅ‚owo, ale sÄ… też takie osoby, które unikajÄ… Å›wiatÅ‚a, nawet takiego, które uważane jest przez innych za niezbyt silne. Taka nadwrażliwość na Å›wiatÅ‚o nazywa siÄ™ Å›wiatÅ‚owstrÄ™tem i może towarzyszyć rozmaitym schorzeniom i uszkodzeniom ukÅ‚adu wzrokowego w tym aniridii, czyli wrodzonemu niedorozwojowi tÄ™czówki.

Problemów z widzeniem przysparza również rażące Å›wiatÅ‚o wpadajÄ…ce do oka bezpoÅ›rednio ze źródÅ‚a lub wpadajÄ…ce jako Å›wiatÅ‚o odbite. W wyniku jego dziaÅ‚ania wystÄ™puje zjawisko olÅ›nienia, czyli nagÅ‚ego obniżenia ostroÅ›ci wzroku oraz pojawia siÄ™ uczucie dyskomfortu.
Dobrym sposobem unikania olÅ›nieÅ„ jest odpowiednie dostosowanie otoczenia poprzez usuwanie jego źródeÅ‚ poprzez:

• przysÅ‚oniÄ™cie okna przez które Å›wieci sÅ‚oÅ„ce,
• przysÅ‚oniÄ™cie żarówki wystajÄ…cej zobudowy,
• przykrycie bÅ‚yszczÄ…cego blatu stoÅ‚u obrusem lub matÄ…,
• przysÅ‚oniÄ™cie Å›wiecÄ…cej podÅ‚ogi chodnikiem,
• powieszenie lustra lub obrazu za szkÅ‚em w innym miejscu na Å›cianie,
• zmiana pozycji dziecka wzglÄ™dem jego źródÅ‚a.

Kolory - zestawy barw
Barwa (kolor) jest cechÄ… pozwalajÄ…cÄ… dziecku na Å‚atwiejsze rozpoznawanie istotnych cech elementu. Barwy dodatkowo umożliwiajÄ… spostrzeganie przeszkód na drodze oraz orientacjÄ™ przestrzennÄ… przy wykonywaniu różnych czynnoÅ›ci i zadaÅ„. Barwa charakteryzuje siÄ™ nastÄ™pujÄ…cymi cechami :

• jakoÅ›ciÄ… - różne kolory i odcienie: zielony, czerwony, niebieski, seledynowy, pomaraÅ„czowy,
• jasnoÅ›ciÄ… - kolory lub ich odcienie majÄ… różnÄ… jasność,
• nasyceniem - czystość barwy bez domieszki barw achromatycznych: biaÅ‚ej i czarnej.

Zastosowanie odpowiedniego kontrastu barwnego może ułatwić i poprawić percepcję wzrokową u dzieci słabo widzących. Sposoby uzyskania optymalnego kontrastu:

• umieszczanie obok siebie barw bardzo jasnych i bardzo ciemnych np. kolor czarny i biaÅ‚y,
• umieszczanie obok siebie barw uzupeÅ‚niajÄ…cych siÄ™, np. kolory czerwony i zielony, żóÅ‚ty i fioletowy, niebieski i pomaraÅ„czowy,
• stosowanie barw o wysokim stopniu nasycenia czyli barw nie zmieszanych z barwami achromatycznymi, czyli z biaÅ‚Ä…, czarnÄ…, i różnymi odcieniami szaroÅ›ci, np. barwy zielonej, czerwonej, fioletowej,
• stosowanie tego samego koloru, lecz o różnym stopniu jasnoÅ›ci: ciemnozielony i seledynowy,
• umieszczanie przedmiotu o jasnym kolorze na tle ciemnego tÅ‚a, a nie odwrotnie.

Wielkość obiektu i czas obserwacji
Na wielkość obrazu obiektu na siatkówce wpÅ‚ywa:

• odlegÅ‚oÅ›ci, z jakiej obiekt jest obserwowany,
• wielkość - im wiÄ™kszy obiekt, tym wiÄ™kszy jego obraz na siatkówce,

Osoby sÅ‚abo widzÄ…ce bÄ™dÄ… widziaÅ‚y duże przedmioty lepiej niż maÅ‚e. Używanie odpowiednio dużych zabawek, przedmiotów codziennego użytku czy powiÄ™kszonego druku sprzyja lepszemu wykorzystaniu wzroku przez sÅ‚abo widzÄ…ce dziecko. Im bliżej oka znajduje siÄ™ obiekt, tym wiÄ™kszy nam siÄ™ on wydaje, ponieważ wiÄ™kszy jest jego obraz na siatkówce. ChcÄ…c lepiej zobaczyć dany przedmiot, podnosimy go do oczu lub podchodzimy bliżej. Zmniejszenie odlegÅ‚oÅ›ci obserwacji jest, obok dostosowania oÅ›wietlenia i kontrastu, najczęściej stosowanym sposobem na poprawienie widzialnoÅ›ci obiektu.
Osoby sÅ‚abo widzÄ…ce potrzebujÄ… zazwyczaj wiÄ™cej czas na dostrzeżenie lub obejrzenie czegoÅ›, niż widzÄ…ce prawidÅ‚owo, a co za tym idzie, wiÄ™cej czasu na wykonanie tych czynnoÅ›ci, które wymagajÄ… od nich użycia wzroku.

ŹródÅ‚o: http://www.ppp2gdynia.szablon.pl/index.php?p=1_52